Elbląski Węzeł Wodny

to drogi wodne położone w bezpośrednim sąsiedztwie Elbląga. Ze względu na swe centralne położenie na Pomorskim Szlaku Żeglarskim, to właśnie tutaj spotyka się ze sobą wiele szlaków wodnych.

W skład Elbląskiego Węzła Wodnego wchodzą
przyległe szlaki wodne - rzeczne, kanałowe, portowe i… jedno jezioro. Rzeka Elbląg (zwana także Elblążką), Kanał Jagielloński, rzeki Tina, Dzierzgoń, Balewka, Fiszewka, Kowalewka, Wąska. Jedyny "rodzynek" - jezioro Druzno (często błędnie nazywane Drużnem) jest, z racji  postępującego procesu zarastania, spłycenia i funkcjonowania rezerwatu, również w istocie tranzytowym szlakiem kanałowym.



Centrum Elbląskiego Węzła Wodnego
to oczywiście sam Elbląg.  Rzeka jest tutaj skanalizowana, nabrzeża portowe ciągną się długimi odcinkami. Zlokalizowane są tutaj przystanie żeglarskie i kajakowe. Do dwóch z nich (HOW Bryza i JachtKlubu Elbląg) można dotrzeć od strony Zalewu Wiślanego bez składania masztu. Te porty szczególnie polecam żeglarzom na postój, a już zwłaszcza na dłuższy czas  Te dwa porty jachtowe są największe i posiadają  najlepsze zaplecze dla żeglarzy. Jeżeli płyniemy dalej -  trzeba położyć maszt ze względu na mosty. Po dopłynięciu do centrum miasta warto zatrzymać się na chwilę na ogólnodostępnym nabrzeżu przy Bulwarze Zygmunta Augusta pomiędzy mostami zwodzonymi. Blisko stamtąd na zakupy! Doskonale widoczne są również zabudowania odrestaurowywanej elbląskiej starówki, w tym widocznej z daleka wieży kościoła Św. Mikołaja. Możemy również zatrzymać się na drugim brzegu na przystani Fala.  Szczegóły o elbląskich portach i przystaniach - tutaj.

Ciekawostką jest "Port morski" Elbląg, chyba jedyny port morski który musi mieć to słowo w nazwie, żeby inni mieli świadomość iż ów port faktycznie jest "morski"...

Jezioro Druzno i wpadające do niego rzeki
Bardzo ciekawym fragmentem szlaku jest rejon jeziora Druzno (nazwa często pisana błędnie Drużno) i okolicznych rzek. Na Druznie warto urządzić sobie krótki postój, choćby w bazie rybackiej Węgle, by podziwiać obfitą florę i faunę tego akwenu. Można tam wypożyczyć łódź wiosłową (a kajak w samym Elblągu). Rzeki wokół, szczególnie od zachodniej i południowo-zachodniej strony, to przepiękne krajobrazowo szlaki, na przykład Tina, Dzierzgoń, Balewka... Są odpowiednio głębokie dla śródlądowych jachtów, problemy możemy mieć natomiast z niskimi mostami. W ich okolicach znajduje się wiele zabytków i ciekawych miejsc. Płynąc Tiną możemy znaleźć się w okolicy największej depresji w Polsce (Raczki Elbląski), napotkamy też, moim zdaniem najpiękniejszy, most zwodzony na Żuławach, w miejscowości Jezioro (obecnie nieczynny), z kolei w Różanach ostatnią parową stację pomp na Żuławach. Wpływając na Dzierzgoń i Balewkę zobaczymy ślady działalności bobrów a po około 3-kilometrowym spacerze dotrzemy do Świętego Gaju, prawdopodobnego miejsca śmierci Świętego Wojciecha. Również tutaj ciekawe zabytki sztuki hydrotechnicznej. U ujścia rzeki Dzierzgoń do jez. Druzno warto wspiąć się na wieżę obserwacyjną, skąd rozciągają się wspaniałe widoki na jezioro (obecnie 2017 wieża nie została jeszcze odbuudowana po pożarze spowodowanym przez mieszkających w pobliżu młodych ludzi). Przy okazji warto zaznaczyć, iż formalnie, aby wpłynąć na szlak rzeki Dzierzgoń należy przepłynąć przez odcinek Druzna będący rezerwatem. Mam nadzieję, iż wkrótce zostanie tam wytyczony szlak żeglowny. Warto rozważyć wypożyczenie w Elblągu kajaka i dwu-trzydniową eksplorację tych szlaków.

Ważniejsze przystanie
w Elblągu - HOW "Bryza", "Wodnik", "Fala", Nabrzeże jachtowe przy Bulwarze Zygmunta Augusta. Na jeziorze Druzno: Węgle – baza rybacka dostępna dla wodniaków.

Dokąd dopłyniemy z Elbląskiego Węzła Wodnego?
Dlatego to "węzeł", że Elbląg to miejsce, gdzie krzyżują się ważne szlaki wodne. Z Elbląga możemy wypłynąć w kilku kierunkach kierunkach:

na południe
szlak śródlądowy Kanału Elbląskiego, ze słynnymi pochylniami a dalej Pojezierze Iławskie, którym dopłyniemy w kierunku Iławy i Ostródy;

szlak śródlądowy Jeziora Druzno i kilkunastu wpadających do niego rzek (Elbląski Węzeł Wodny), z których Balewka, Dzierzgonka i Tina dostępne są także częściowo dla większych jednostek

na wschód
szlak rzeki Elbląg, którą dopłyniemy do morskich wód wewnętrznych Zalewu Wiślanego, do Krynicy Morskiej, Kątów Rybackich, Fromborka, skąd możemy popłynąć dalej na szlak Zalewu Kaliningradzkiego, do Bałtijska i Kaliningradu.

na północ i na zachód
szlak śródlądowy Pętli Żuławskiej (Szkarpawa, Wisła Królewiecka, Cieplicówka, Tuga, Święta, Nogat, Liwa), skąd możemy popłynąć dalej Wisłą na szlak Po Wodach Gdańska i Zatoki Gdańskiej lub w odwrotnym kierunku na Zalew Wiślany

Szlaki Elbląskiego Węzła Wodnego na tle szlaków wodnych regionu

Jeśli chcesz obejrzeć mapkę w powiększeniu kliknij na nią.

Podstawowe szlaki wodne w tym dziale to:

• rzeka Elbląg (alternatywna nazwa: Elblążka*)
• Kanał Jagielloński
• jezioro Druzno (nieprawidłowe nazwy: Drużno**, Druźno**)
  
• rzeka Tina (inne nazwy: Tejna, Tyna)
• rzeka Fiszewka (inne nazwy: Wiska)
  
• rzeka Dzierzgoń (inne nazwy: Dzierzgonka, Zorga)
  
• rzeka Balewka
• rzeka Kowalewka
• rzeka Elszka
  
• rzeka Wąska

* Nazwa nieprawidłowa ale promowana przez nasz portal z racji praktycznej.  Czasem ciężko odróżnić przy takiej samej nazwie  miasto od rzeki...
** Nazwa nieprawidłowa ale często spotykana na mapach i w różnych opracowaniach, a nawet czasem w naszym portalu, choć staramy się to poprawiać...

Piotr Salecki (2009, aktualizacja styczeń 2011, listopad 2017)